Kur’an’ın Hayat Yolculuğu 28. dersi “Her şey Zıttıyla Kaimdir Konu başlıklı dersi, Mustafa İslamoğlu sunumuyla Akabe Vakfı konferans salonunda gerçekleşti.

28.Derste:

I.“GECE SURESİ”NE KUŞBAKIŞI

  • Zamanın (gece-gündüz) görece niteliğine dair

– Özel ve Genel Görelilik Yasaları

–  “Bin sene gibi bir gece” (Hac 47)

– “Elli bir sene miktarınca bir gün” (Mearic 4)

–  Bir geceyi bir ömre bedel de yapabilirsin (kadir gecesi)

– Bir ömrü bir gece kadar bereketsiz de…

  • Kur’an’da iki tür karanlık
  1. Leyl/gece: içinden aydınlatılabilir karanlık (leyla, yaleyl, leyal)

Gece-Ay ilişkisi (ezvac/eş/peer)

  1. Zalam/pür karanlık: içinden aydınlatılamaz karanlık (zulumat-nur)

Zalam-nur ilişkisi (ezdad/karşıt/opposites)

  • Neden gece ve gündüz tanık olsun, dile gelsin?

Kötülüğünü gecenin altına saklama, gece de tanıktır.

Gündüz herkes işinde gücünde, kim izleyecek deme

İlle de kötülük yapacaksan, Allah’ın yarattığı gece ve gündüzün dışında yap

 

“HER ŞEY ZIDDIYLA KAİMDİR” YA DA ÇİFT KUTUPLULUK YASASI

  • Eşlilik (ezvac) ve zıtlılık (ezdad) üzerine

– Halık tek, mahluk çoktur

– Yaratılmışlardaki çift kutupluluk

– Eşler ve zıtlara dair

– Diyalektik düşünce zihnin çift kutupluluğunun ürünüdür

– Eril ve dişil zihinler çiftleşir; yepyeni fikirler doğar

  • 21 ayetlik surede 12 polarite

Gündüz – gece / leyl – Nehar (1-2)

Örten/soğuran – açan/yansıtan / ya’şa – tecella (1-2)

Erkek – dişi / zeker – ünsa (3)

Cömertçe verdi – cimrilik etti / a’ta – bahile (5, 8)

Sorumluluk – sorumluzluk / takva – istiğna (5, 8)

Doğruladı – yalanladı / saddaka – kezzebe (6, 9)

Kolaylık – zorluk / yusra – usra (7, 10)

Son – ön / el-ahiret – el-ûlâ (13)

En azgın – en takvalı / el-eşka – el-etka (15, 17)

Alçalış – arınıp yüceliş / teradda – yetezekka (11, 18)

Karşılık – Rab için / tucza – ibtiğâe veçhi rab (19-20)

Körüklenmiş ateş – Allah rızası / naran telezza – yerdâ

 

KUR’AN’IN “MESANİ/İKİŞERLİLER” SİSTEMİNE DAİR

  • “Mesani: İKİŞERLİLER” sistemi nedir?

Ali İmran 7’de muhkem-müteşabih eşleştirmesi

Zümer 23’te müteşabih-müteşabih eşleştirmesi yapılmıştır

 

  • “İkişerliler sistemi” nasıl anlaşılır?

Müzzemmil 4: Tertil üzere “sindire, sindire”, “yiye yiye” okumakla

İsra 10: Muks üzere, yani “dura düşüne”, “düşe kalka”…

Ali İmran 7: Te’vil/yorum üzre: müteşabihleri muhkem/ilke ayetlerinden yola çıkara

Örn: Şefaat :Zümer 44; Kader :İsra 13; İlahi yardım: Necm 39.

  • Cehalet tahsil etmiş allame ergenlere

Kur’an yorumlanmaz demek, sadece ben yorumlarım demektir.

İçtihat kapısı kapanmıştır diyenle aynı soydan gelir

Akşam cahil yatıp sabah allame kalkanların ergen triplerine rağmen..

 

  • Yorumun coşkusu çok güzel, ancak yetkinlik şart
  1. İlim sahibi olmadan fikir sahibi olma; önce emek ver, ilgili ilimleri öğren
  2. İddian ne kadar büyükse delilin de o kadar güçlü olmalı
  3. Kandi yorumunu “Allah böyle diyor” diye satma, Allah’ı sopa olarak kullanma!
  4. Yorumunu ayetin makamına koyma! O zaman ayeti nereye koyacaksın?
  5. Haddini bil, “bu benim anladığım, benim yorumum” de, Allahu a’lem de!

 

II.FARKLILIK ALLAH’IN YASASIDIR

  • FARKLILIK

Şetta: insani tercihe dayalı bilinçli farklılık

İhtilaf: gece-gündüz, gök-yer gibi tercihe dayalı olmayan doğal farklılık

  • Farklılık iyidir, zenginliktir

Bir düşünsenize bir sabah kalkmışsınız tüm insanların yüzü aynı…

Farklılık ayettir, yasadır, sünnetullahtır:

Gökler ve yer, gece ve gündüz (3:190)

Eşler, kadın-erkek, diller, renkler (Rum 21-22)

İnsanlığın başına gelen tüm bela bu yasaya karşı savaşmaktır

  • Dünyayı kimler cehenneme çevirmiştir?

Herkes benim gibi inansın

Herkes benim gibi düşünsün

Herkes benim gibi konuşsun

Herkes benim ırkımdan, milletimden, kavmimden olsun

Herkes benim mezhebim, tarikatım, cemaatim, partim, ideolojimden olsun

 

– GECE-GÜNDÜZ, ERKEK-KADIN NEYE TANIK OLSUN?

– FARKLILIĞIN ALLAH’IN YASASI OLDUĞUNA

  • ÇABANIZ FARKLI FARKLIDIR
Çabanız iyi içinse sonuç da iyidir

 

  • Sure baştan sonu sebep-sonuç ilişkisi kurmamızı istiyor

Örneğin çıkış noktanız şunlarsa:

  1. paylaşma (a’ta),
  2. sorumluluk alma (vetteka),
  3. iyiyi onaylama (sadaka bi’l-husna)

Sonuç da doğal olarak şudur:

  • Dikkat!

Çaba insandan (sa’yekum), başarı Allah’tan (nuyessiru)

Böyle yaparak -haşa- Allah insanın emeğine mi konuyor?

Hayır, insanın kendine zarar vermesine mani oluyor

 

  • Allah’a nispet edilen iyi eylemlerin yorumu

“İyiyi kolaylaştırırız” – “zoru kolaylaştırırız”

insan kendi kendine yettiğinde mutlaka azar (le-yetğa)

İnsan kendi gururunun seline kapıldığında üretemez

Narsizmine yenildiğinde egosuna kul olur

Bencilleştiğinde insan beyninden hayvan beynine geçer

Sonuç: sebep-sonuç ilişkisi kuramama ve “bel hum edall”

  • Çabanız kötü içinse sonuç da kötüdür

Ya da sizi motive eden güdülerse, mesela:

  1. cimrilik (bahile)
  2. kibir (istiğna)
  3. iyi olanı sahte gerekçelerle yalanlama (kezzebe bi’l-husna)

Sonuç da doğal olarak kötü olur

Soru: Neden “iyi/husna”nın karşıtı “zor/usrâ” da, “kötü/şer” değil?

Cevap: Allah’a “kötü” ve “şer” isnat edilmez de ondan

  • Bir şey dikkatinizi çekti mi?

Kur’an iyiliğe teşvik ederken “namaz, oruç” gibi ibadetlerden söz etmiyor

Paylaşmaktan, iyilik etmekten, pintilik ve sorumsuzluk yapmamaktan söz ediyor

Sonuç: 

– Kur’an dinci, ayinci, imancı bir kitap değildir

– Kur’an insanlığa, iyiliğe, adalete, sorumluluğa teşvik eden bir hitaptır

III. KUR’AN’IN AMACI İYİYE REHBERLİKTİR

  1. “REHBERLİK BİZİM İŞİMİZDİR”
  • İlahi rehberliğin araçları:

Evren (İnsan yokken evren vardı)

Doğa-bilim (insan yokken doğa vardı)

Akıl-felsefe (Aklı olmayanın dini olmaz)

Vahiy (insanın aşkınla olan iletişimi)

 

İnsanı kendi yaktığı ateşe karşı uyaran Kur’an

  • İnsan kendi ateşinde ne zaman yanar?
  1. Sorumsuzluğun zirvesine çıkarsa (el-eşqa)
  2. Gerçeği yalanlarsa/yalanı gerçek gibi satarsa (kezzebe)
  3. Ve hakka-hakikate sırtını dönerse (tevella)

Bu üçü de uydurulmuş dincinin standardıdır

Zaten bu ayetlerde bir “dinci” tipten söz ediliyor

  • İnsan ne zaman Allah’ın razı olduğu bir kul olur?
  1. Sorumlu davranırsa (el-etqa) (17)
  2. Servetini paylaşırsa (yu’ti malehu) (18)
  3. Arınırsa (yetezekka) (18)
  4. İyiliği karşılık beklemeden yaparsa

(ve ma liehadin ındehu min ni’metin tucza) (19)


..VE MUTLU SON
 “Gün gelecek, sonuçtan razı olacaktır”

LEYL SURESİNİN ÖZETİ

  • Zaman görecedir: ister bir geceyi bir ömre bedel yap, ister bir ömrü bir gece kadar bereketsiz… bu senin elinde
  • İçini aydınlat; karanlıkta kalma: Gecedeysen içinden aydınlat, zalamdaysan orayı terk edip ışığa yönel.
  • Gece de, gündüz de yaptıklarına tanıktır; eğer kötülük yapacaksan kendine Allah’ın yaratmadığı bir gece, gündüz ve dünya bul, orada yap.
  • Her şey zıddıyla kaimdir, çift kutupluluk yaratılmışların yasasıdır.
  • Kur’an da “mesani”, yani tüm mahlukat gibi çift kutupludur. Onu anlamak istiyorsan bu niteliğini göz önünde tutmalısın.
  • Farklılık Allah’ın yasasıdır; dünyayı cehenneme çevirenler farklılığa saygı duymayanlardır.
  • Çabanız iyi içinse sonuç da iyidir, kötü içinse sonuç da kötüdür.
  • Kur’an’ın amacı iyiye rehberliktir.
  • Kur’an insanı kendi yaktığı ateşe karşı uyarır, mutlu sona hazırlar.

 

Ders sonunda ise; uydurulmuş dinden örnekler, tabiat ayetleri, Anadolu irfanı, benim kahramanlarım, tavsiye kitap ve sinema filmi görseline yer verildi.

Bir sonraki ders: 08.03.2020, saat 11.00, Akabe Vakfı Konferans Salonu.

Geçmiş dersleri :
youtube adresimiz;https://www.youtube.com/user/insanadair
web sitesi; http://mustafaislamoglu.com/konu/siretul-kuran-video-ve-ders-metinleri/video-galeri-ders-notlari-ve-metinleri-mp3/ izleyebilirsiniz.

 

Ribat 2022

Benzer Yazılar

Cevap Yaz

*

*